Waga zapisana w DNA czyli gen otyłości

W kolejny czwartek listopada czyli 15.11.2018 roku TOZD zorganizowało w DOK-u cykliczne spotkanie w ramach projektu „Start po zdrowie”. Temat spotkania brzmiał „Waga zapisana w DNA czyli gen otyłości”. Temat zaprezentowała słuchaczom Pani dr Joanna Grzesiak-Dynowska  przedstawiając  definicję otyłości, przyczyny i metody jej leczenia oraz negatywne (chorobliwe) skutki wywołane nadwagą. Tak więc otyłość oznacza przewlekłe schorzenie polegające na nadmiernym gromadzeniu się tkanki tłuszczowej. Otyłość została uznana przez WHO i wpisana na listę chorób  już ponad 60 lat temu pod kodem ICD10 E66 ( w Polsce od 1996 roku). Przyczyny otyłości są złożone i różnorodne. Mogą to być czynniki zewnętrzne np. złe nawyki żywieniowe czy nieprawidłowe zakupy żywności; czynniki środowiskowe objawiające się m.in. niską  aktywnością ruchową. Mogą to być także czynniki psychologiczne mające źródło np. w niskiej samoocenie, czy braku samoakceptacji lub braku uznania i szacunku otoczenia. Podłożem otyłości są również czynniki hormonalne i genetyczne. Najczęstszą hormonalną przyczyną otyłości jest  tzw. zespół Cushinga przy którym występuje nadmiar hormonu stresu a ten wywołuje większe łaknienie i spożywanie większej ilości pokarmów. Przyrost masy ciała może wywołać też zaawansowana i nie leczona niedoczynność tarczycy. Są to również zaburzenia w działaniu hormonów przesyłających do mózgu sygnał głodu.

Natomiast w genetyce uważa się, że w procesie powstawania otyłości bierze udział około 70 różnych genów, z których najważniejszym jest według naukowców gen FTO. Gen ten ma wpływ na gospodarkę energetyczną  poprzez kontrolowanie innych genów odpowiedzialnych za metabolizm organizmu. Jednak źródłem nadwagi nie jest sama obecność genów ale zmiany jakie w nich zachodzą. Specjaliści podkreślają też, że w dziedziczeniu otyłości chodzi raczej o powielanie błędnych nawyków żywieniowych naszych przodków i mało aktywnych sposobów spędzania przez nich wolnego czasu, bowiem przeprowadzone na świecie badania potwierdziły wpływ genów na otyłość zaledwie u 200 osób. Leczenie otyłości jest trudne i skomplikowane. Z otyłością można walczyć lekami (metoda bardzo droga), można też zwalczać ją niefarmakologicznie kładąc nacisk na zwiększenie ruchu (np. jazda rowerem, pływanie, PILATES). U osób z zaawansowaną otyłością  wykonuje się zabiegi chirurgiczne stosując resekcję żołądka, by-passy żołądkowe oraz opaskę żołądkową a także balonikowanie. Natomiast skutki nie leczonej nadwagi i otyłości bywają bardzo poważne. Choroba ta wywołuje między innymi zaburzenia układu krążenia, cukrzycę, choroby układu kostnego i stawów, zespół policystycznych jajników a nawet nowotwory. Dlatego należy ją bezwzględnie leczyć i to do końca życia. 

 Wykład jak zwykle został zakończony pytaniami i dyskusją związaną z przedstawionym tematem.

 Lucyna Bajsarowicz

Powrót do Wydarzenia 2018 II półrocze